Voorbereiden voor de feestdagen met autisme

Nu de "feestmaand" nadert,  gaan veel mensen druk bezig met de voorbereidingen voor deze drukke maand. Decoreren, koken en winkelen zijn een paar van de dingen die 'moeten'. Voor mij is dit wat lastiger, omdat ik door mijn autisme last heb van moeite met plannen en uitvoeren. Dit noemen ze excecutieve dysfunctie. Vorig jaar heb ik met mijn autisme coach een hoop aangepakt, dus dit jaar hoop ik daar de vruchten van te plukken. Omdat ik zelf veel behoefte had aan informatie over dit onderwerp heb ik maar besloten om er zelf een blog over te schrijven. 

Excecutieve functies.

Excecutieve functies zijn een aantal processen in de hersenen die (onder andere) helpen bij het plannen, organiseren en uitvoeren van taken. Je kunt denken aan dingen als motivatie, werkgeheugen, aandacht, zelfbeheersing, overzicht houden en besluitvorming. Personen met autisme worstelen vaak (in mindere of meerdere mate) met hun executieve functies, wat het moeilijk kan maken om de feestdagen te plannen en voor te bereiden. Ik worstel hier zelf ook mee. Mijn oplossing hiervoor is altijd geweest om overal lijstjes van te maken, omdat ik intuïtief al aanvoelde dat dit belangrijk voor mij was. 

Een stapje terug doen.

Het eerste wat ik heb geleerd is om een stapje terug te doen. Ik hoef niet overal bij te zijn, want dat is helaas gewoon teveel voor mij. Dus ik moet hierin keuzes maken en me hier ook aan houden. En van tevoren en na afloop voldoende ruimte inplannen om weer te ontprikkelen. Dit is de lastigste stap, want ik wil overal wel graag bij zijn, maar dit leidt altijd tot overprikkeling en een heel vervelende januari-maand, dus ik hou me er nu wel aan om mijn rust tijdig te pakken.

Een schema maken voor overzicht.

Het maken van een schema en een takenlijst is ook belangrijk voor mij. Alles wat er moet gebeuren en wanneer op een rijtje zien staan helpt mij om het voorbereiden minder overweldigend te maken. Ik probeer elke taak op te splitsen in kleinere, beter beheersbare stappen. Hierdoor is de taak ook minder overweldigend en is de kans dat ik het ook daadwerkelijk doe groter. 

Ik bewaar ook altijd schema's van voorgaande jaren, zodat ik die opnieuw kan gebruiken. Ook kun je gebruik maken van de schema's van Flylady, die een hele planning heeft gemaakt voor de voorbereiding op de feestmaand. Alleen staat bijvoorbeeld Sinterklaas hier dan weer niet in, maar het is wel een fijne leidraad voor Kerst. 

Prioriteiten stellen.

Daarnaast is het prioriteren van mijn to do lijst belangrijk. Sommige taken zijn misschien belangrijker dan andere en moeten eerst worden voltooid. Door te bepalen welke taken het belangrijkst zijn en deze als eerste af te ronden, zorg ik ervoor dat ik stress op het laatste moment voorkom. 

Hulp vragen.

Een andere strategie is om de hulp in te roepen van familie en vrienden. Het delen van taakjes kan de voorbereidingen beter beheersbaar maken en ondersteuning bieden. Soms vind ik het echter wel lastig om hulp te vragen. Het is dus ook fijn als mensen mij zelf vragen of ze ergens mee kunnen helpen. Soms is hulp bij het maken van een lijstje al voldoende. Als het eenmaal uit mijn hoofd op papier staat, geeft dit al veel rust. 

Pauzes en rustmomenten inplannen.

Tot slot is het nemen van pauzes en het doen van rustgevende activiteiten voor mij essentieel. De feestdagen kunnen best overweldigend zijn en het is belangrijk om tijd voor jezelf te nemen om op te laden en een (autistische) burn-out te voorkomen. Ik zet bewust kruizen in mijn agenda om ook echt deze rustmomenten te hebben. Ook plan ik geen hele dagen vol; ik probeer minimaal 1 dagdeel (ochtend, middag of avond) leeg te houden, en eigenlijk zelfs het liefste 2 dagdelen als het me te druk begint te worden. 

Welke tips zou jij nog meer mee kunnen geven?